WAT ZIT ERIN?

DE ZOEKMACHINE

Signalementskaarten (1896-1901)
van een klein deel van de bedelaars is een signalementskaart met foto en beschrijvingen van de uiterlijke kenmerken gemaakt. Meer informatie en een overzicht van deze signalementskaarten vind je op de pagina bewoners. De gegevens zijn afkomstig uit toegang 0137.01 invnr 339.

Wezenregisters
In deze bron bevinden zich de 8900 'weezen, vondelingen en verlaten kinderen' die op grond van het contract tussen de regering en de Maatschappij van Weldadigheid in Veenhuizen geplaatst zijn. De gegevens zijn afkomstig uit:

  • toegang 0186 invnr 1571 (wezen Veenhuizen-1 1824-1828)
  • toegang 0186 invnr 1572 (wezen Veenhuizen-3 1825-1828)
  • toegang 0186 invnr 1410 (alle wezen 1829-1830)
  • toegang 0186 invnr 1411 (alle wezen 1831-1834)
  • toegang 0186 invnr 1412 (wezen met nummer 1-1200 1835-1859)
  • toegang 0186 invnr 1413 (wezen met nummer 1201 en hoger 1835-1859)
  • toegang 0137.01 invnr 652, waaruit alleen de kinderen zijn opgenomen die er na 1859 nog zaten of aankwamen


Burgerlijke stand
Als je als bewoner geboren werd, trouwde of overleed in de kolonie, dan werd dit genoteerd in de burgerlijke stand van de desbetreffende gemeente. De vrije koloniën lagen in verschillende gemeentes en zelfs provincies. De gegevens van Frederikoord werden door de gemeente Vledder bijgehouden. Veenhuizen viel onder de gemeente Norg. Het Instituut voor Landbouwkundige Opvoeding in Wateren lag in de gemeente Diever.

Bij het oprichten van de koloniën hechtte de Maatschappij van Weldadigheid weinig waarde aan gemeente- en provinciegrenzen. Zo liggen de koloniën verspreid over zowel Drenthe, Friesland en Overijssel. Vooralsnog zijn via de zoekmachine alleen gegevens van de provincie Drenthe te vinden. In de toekomst zullen aan deze site ook de gegevens van de burgerlijke stand en de bevolkingsregisters uit Friesland en Overijssel toegevoegd worden. Het gaat om de gegevens van de koloniën Ommerschans, Willemsoord en Wilhelminaoord.

Bevolkingsregisters
De gemeentelijke bevolkingsadministratie is voor de negentiende en twintigste eeuw een belangrijke bron. Met name voor het onderzoek naar personen uit de periode waarin de akten van de burgerlijke stand beperkt openbaar zijn (vanaf 1912) en voor het opsporen van verhuisde familieleden. Anders dan de registers van de burgerlijke stand geven de bevolkingsregisters meer samenhangende informatie: de geboorte-, huwelijks-, overlijdens- en vertrekgegevens van alle gezinsleden staan bij elkaar op één blad of kaart. De administratie werd ingesteld in 1850 en liep door tot 1939, toen werd overgegaan op persoonskaarten (die aanwezig zijn bij het Centraal Bureau voor Genealogie te Den Haag). Het bevolkingsregister was meestal niet alfabetisch ingericht, maar per buurtschap of wijk. De gegevens van Veenhuizen en Wateren zijn te vinden in de bevolkingsregisters van de gemeente Norg, die van Frederiksoord in de bevolkingsregisters van de gemeente Vledder.
De gegevens hiervan zijn afkomstig uit

  • toegang 2001.16 invnrs 34 t/m 79 (Veenhuizen en Wateren)
  • toegang 2002.28 invnrs 4,7, 11, 21 t/m 24 (Frederiksoord)


Stamboeken vrije koloniën
Dit zijn gegevens over de vrije kolonisten en ingedeelden in Frederiksoord, Willemsoord en Wilhelminaoord. Ze zijn afkomstig uit het programma Kolarin van museum De Koloniehof in Frederiksoord. Deze gegevens zijn over een tijdspanne van ruim 15 jaar door vrijwilligers in een computersysteem ingevoerd. Uitgangspunt hiervoor was het kaartsysteem dat in de jaren daarvoor door mw. C. Kloosterhuis was aangelegd, aangevuld met ontbrekende gegevens. Allekolonisten.nl bevat alle gegevens uit de stamboeken van de Maatschappij van Weldadigheid, met uitzondering van personen geboren na 1904 waarvan niet kon worden vastgesteld dat ze zijn overleden.

Ingekomen correspondentie
De ingekomen correspondentie van de Permanente Commisie van de Maatschappij van Weldadigheid over de periode 1818-1847. Deze bron is ontsloten op de namen van afzenders en op in de brieven vermelde personen. Deze gegevens zijn ingevoerd door vrijwilligers van het Drents Archief en deelnemers aan het VeleHanden project Post van Weldadigheid. Bij elke brief is het mogelijk de bijbehorende scans in te zien.

WAT IS ER TE VINDEN IN DE INSCHRIJFREGISTERS

Alle bewoners en personeelsleen van de koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid en de Rijkswerkinrichtingen zijn te vinden in de inschrijfregisters. Via de pagina 'handmatig zoeken' vind je een zoekwijzer en doorverwijzingen naar de scans van de inschrijfregisters.

Bedelaars Ommerschans 1865-1890
Alleen de gegevens van de bedelaars van Veenhuizen zijn te vinden in de zoekmachine. De gegevens van de bedelaars in de Ommerschans zijn te vinden via de pagina handmatig zoeken en in toegang 0137.01 invnrs 447 t/m 464.

Weeskinderen
De gegevens van weeskinderen die op particuliere contracten met armbesturen in de kolonie kwamen, zijn niet geïndiceerd en zijn dus niet te vinden via de zoekmachine. Dit in tegenstelling tot alle weeskinderen die op contract met de regering zijn geplaatst. Ze zijn wel in de registers te vinden. Vanaf 1829 staan ze in het boek met alle personen die op particulier contract geplaatst zijn, invnr 1389, met het alfabetisch register invnr 1390. Degenen die er van 1824 tot en met 1832 zaten staan in invnr 1571 en 1573. Daarna is er een gat, maar vanaf ongeveer 1845 staan de op particulier contract opgenomen wezen in toegang 0137.01 invnr 652.

WAT IS ER NIET TE VINDEN OP ALLEKOLONISTEN
Burgerlijke stand
Op dit moment is het alleen mogelijk om via de zoekwijzer aktes van de burgerlijke stand van Drentse plaatsen te vinden. In de toekomst wil het Drents Archief ook de aktes van de burgerlijke stand van de Friese en Overijsselse plaatsen toevoegen in de zoekwijzer. Het gaat om de volgende plaatsen:

  • Overijssel: Avereest, Ommen Stad en Ambt Ommen (de Ommerschans), Steenwijkerwold (bijna heel Willemsoord).
  • Friesland: Weststellingwerf (Wilhelminaoord en een klein deel van Willemsoord).


Uitgaande correspondentie Vanwege de materiële staat is het niet mogelijk om de uitgaande brieven van de Maatschappij van Weldadigheid te digitaliseren. Deze zijn wel te raadplegen in de studiezaal van het Drents Archief. De openingstijden van de studiezaal vind je op de site van het Drents Archief.

Weeskinderen op particulier contract 1832 tot 1845
Over de wezen die op particulier contract naar de koloniën kwamen, is in de periode 1832 en 1845 geen aparte informatie bijgehouden. Wel zijn deze kinderen te vinden in een overzicht van elke koloniebewoner die op particulier contract in de koloniën zijn geplaatst. Dit overzicht is te vinden in toegang 0186 invnr 1389.

Belgische koloniën Wortel en Merksplas
Tienduizenden 'landlopers' (die we nu werkloze daklozen zouden noemen) werden tot 1993 naar Wortel- of Merksplas-Kolonie gestuurd en tijdelijk verplicht tewerk gesteld in een gezonde groene omgeving. De gedachte was dat zij hier heropgevoed moesten worden tot volgzame en hardwerkende burgers. Duizenden Belgen stammen dus af van mensen die in Wortel- of Merksplas-Kolonie verbleven. Jij misschien ook?! Was één van jouw voorouders een landloper? Duik deze online zoekmodule in en ontdek het zelf!